Wiele osób każdego dnia ma wrażenie, że nie do końca radzi sobie z własnymi emocjami. Stan umiejętności panowania nad nimi jest bardzo pożądany. Należy wyraźnie rozgraniczyć, że czym innym jest umiejętność radzenia sobie z odczuciami i brak uczucia przytłoczenia, a zupełnie czym innym ich tłumienie, które jest bardzo niezdrowe i może prowadzić do poważnych problemów zarówno psychicznych, jak i fizycznych. Czym jest równowaga emocjonalna? Dlaczego jest ona taka ważna? Jak można osiągnąć stabilność emocjonalną?
Czym dokładnie jest równowaga emocjonalna?
Stabilność emocjonalna to jeden z pięciu niezwykle ważnych czynników, które mają wpływ na kształtowanie osobowości. Charakterystyczne jest dla niej reagowanie adekwatnie do siły bodźca – akcja spotyka się z odpowiednią reakcją organizmu – oraz sprawny powrót do stanu wyjściowego.
W dużym skrócie równowaga emocjonalna to po prostu zdolność do wyeliminowania przytłoczenia emocjami pojawiającymi się na co dzień. Może być ona ściśle powiązana nie tylko z genetyką danej osoby, ale również z jej temperamentem. W stanie równowagi emocjonalnej nie pojawiają się huśtawki nastroju oraz doświadczanie trudnych emocji – na przykład smutku czy lęku – nie trwa ponadprzeciętnie długo. Równoznaczna ze stabilnością emocjonalną jest równowaga w doświadczanych odczuciach, dobre samopoczucie oraz umiejętność kontrolowania emocji (co nie oznacza ich tłumienie). Wraz z równowagą emocjonalną ściśle powiązane jest również dobre samopoczucie fizyczne.
Równowaga emocjonalna a typy temperamentu
Zasadniczo wyróżnia się aż cztery typy temperamentu – najwcześniejsze zapiski na ten temat można znaleźć już w pracach Hipokratesa, który wyodrębnił melancholika, flegmatyka, sangwinika oraz choleryka. Każdy z nich nieco różni się sposobem postępowania i zachowaniem. Za najbardziej zrównoważone typy temperamentu uważany jest flegmatyk i sangwinik.
- Sangwinik to typ ekstrawertyka. Osoby o tym typie temperamentu są bardzo stabilne i pewne siebie, cenią sobie towarzystwo oraz są otwarte na zmiany. Sangwinik wiąże się ze zrównoważeniem oraz beztroską, często osoby o takim temperamencie wiodą beztroskie, satysfakcjonujące życie.
- Flegmatyk jest bardzo podobny do melancholika, jednak różni się od niego przede wszystkim zdecydowanie większym zrównoważeniem emocjonalnym. Osoby w typie flegmatyka są zazwyczaj pozytywnie nastawionymi do świata introwertykami, przy czym wyróżnia ich opanowanie i siła.
Dlaczego równowaga emocjonalna jest taka ważna?
Równowaga emocjonalna w dużym stopniu wpływa na radzenie sobie w różnych sytuacjach i codzienne funkcjonowanie. Osoby, które są stabilne emocjonalnie, wyróżniają się spokojem, trudno wytrącić je z równowagi i doskonale radzą sobie ze stresem. Mimo doświadczania negatywnych emocji dosyć szybko sobie z nimi radzą, dzięki czemu odczucia nie odbijają się negatywnie na ich zdrowiu fizycznym i psychicznym.
Jak osiągnąć równowagę emocjonalną?
Równowaga emocjonalna nie jest czymś, co występuje naturalnie i pozostaje niezmienne – można ją w dużym stopniu modyfikować i wypracować. Pierwszym i kluczowym krokiem może być nauczenie się rozpoznawać i nazywać swoje emocje. Pozwoli to je zaakceptować, a także lepiej zrozumieć. Chaotyczność oraz huśtawki nastroju często mogą wynikać właśnie z nieumiejętności rozpoznania emocji, za czym często idzie podążanie za impulsami. W osiągnięciu stabilności emocjonalnej nieocenione są również wszelkiego rodzaju ćwiczenia z oddechem i relaksacje – można spróbować na przykład medytacji, jogi czy treningu autogennego Jacobsona. W odzyskaniu równowagi emocjonalnej dużą rolę odgrywa także odpoczynek i odpowiednia ilość czasu dla siebie. Dużą przeszkodą w osiągnięciu stabilności emocjonalnej jest wypieranie i tłumienie swoich odczuć – osoby, które mają problem z wyrażeniem i zdrowym rozładowaniem emocji mogą zgłosić się o pomoc specjalisty i przepracować problem na terapii.
