Zapalenie krtani jest stanem zapalnym górnego odcinka układu oddechowego. Objawy to przede wszystkim dyskomfort przy mówieniu lub połykaniu, kaszel i chrypka. Choroba może dotknąć zarówno dzieci, jak i dorosłych. Jakie są najczęstsze przyczyny zapalenia krtani i jak z nim walczyć? Co na zapalenie krtani najlepiej się sprawdzi? Kiedy wskazana jest wizyta u lekarza? Odpowiedzi poniżej.
Zapalenie krtani – rodzaje
Zacznijmy od tego, że pod pojęciem zapalenie krtani kryje się nie jedna, a dwie choroby. Wyróżnia się bowiem dwa rodzaje zapalenia krtani (1):
- podgłośniowe zapalenie krtani (tzw. krup) – to ostra choroba zapalna wywoływana przez wirusy (głównie wirus paragrypy, adenowirus, wirus grypy typu A lub B czy wirus RS). Przebieg podgłośniowego zapalenia krtani najczęściej jest łagodny;
- nadgłośniowe zapalenie krtani – zapalenie i obrzęk tkanek okolicy nadgłośniowej krtani, która obejmuje nagłośnię, fałdy nalewkowo-nagłośniowe, nalewki i okolicę międzynalewkową. Występuje szybko i zagraża życiu.
Ze względu na przebieg choroby zapalenie krtani dzieli się na ostre i przewlekłe (2).
Co wywołuje zapalenie krtani?
Do rozwoju zapalenia krtani mogą przyczynić się różne czynniki.
Ostre zapalenie krtani
Najczęstsze przyczyny ostrego zapalenia krtani to (3):
- zakażenie wirusowe lub bakteryjne,
- grzybicze zapalenie gardła,
- nawracające infekcje zatok,
- drażnienie przez alergeny,
- narażenie na szkodliwe chemikalia,
- nadużywanie głosu,
- wytężenie strun głosowych,
- wychłodzenie krtani.
Dużą rolę w rozwoju zapalenia krtani o ostrym charakterze odgrywają uwarunkowania genetyczne i czynniki środowiskowe.
Przewlekłe zapalenie krtani
Występuje w wyniku długotrwałego narażenia na działanie czynników drażniących. Do przyczyn przewlekłego zapalenia krtani zalicza się m.in.(4):
- nawracające infekcje,
- regularny kontakt z substancjami drażniącymi (np. dymem papierosowym),
- tor oddychania przez usta,
- przekrwienie górnych dróg oddechowych,
- nadmierną eksploatację głosu.
Zapalenie krtani – objawy
Objawy zapalenia krtani są różne w zależności od jego rodzaju.
Podgłośniowe zapalenie krtani
Podgłośniowe zapalenie krtani u dziecka, podobnie zresztą jak i u dorosłego, rozwija się nagle, a objawy najczęściej pojawiają się w nocy lub nad ranem. Na kilka dni wcześniej mogą wystąpić typowe oznaki infekcji górnych dróg oddechowych jak kaszel czy katar.
W przebiegu podgłośniowego zapalenia krtani pojawiają się takie objawy jak (5):
- świst krtaniowy (stridor),
- szczekający kaszel (przypomina szczekanie psa),
- duszność w trakcie wdechu,
- chrypka.
Co warte podkreślenia, objawy mogą mieć różny stopień nasilenia. Jeśli są łagodne, a szczekający kaszel występuje jedynie sporadycznie, na ogół nie ma powodu do obaw. Reakcji wymaga sytuacja, kiedy się nasilają – pojawia się napadowy kaszel szczekający, występuje głośny wdechowy stridor, zauważalna jest znaczna praca mięśni klatki piersiowej, dodatkowo występuje sine zabarwienie skóry. Wtedy należy niezwłocznie udać się do lekarza lub zadzwonić po pogotowie (5).
Nadgłośniowe zapalenie krtani
Objawy typowe dla nadgłośniowego zapalenia krtanie poprzedzają objawy świadczące o wystąpieniu infekcji dróg oddechowych. Utrzymują się one od 6 do 12 godzin i dochodzi do nagłego pogorszenia stanu zdrowia (1).
Nadgłośniowe zapalenie krtani najczęściej daje następujące objawy (1):
- silny ból gardła,
- problemy z przełykaniem,
- trudne do opanowania ślinienie,
- spłycony i przyspieszony oddech,
- niewyraźny i stłumiony głos („barani”).
U dzieci nadgłośniowe zapalenie krtani ma cięższy przebieg niż u dorosłych.
Zapalenie krtani – jak leczyć?
Przy doborze leczenia uwzględnić należy przyczynę choroby. Infekcja bakteryjna wymaga zastosowania antybiotykoterapii. Przy zapaleniu wirusowym podaje się glikokortykosteroid doustnie, domięśniowo (deksametazon) lub wziewnie (duża dawka budezonidu), a także adrenalinę w nebulizacji (5). Oprócz tego stosować można domowe sposoby na zapalenie krtani jak specjalistyczne leki na zapalenie krtani bez recepty, spożywanie dużej ilości płynów czy odpowiednie nawilżanie powietrza.
